We produceren ongeveer 368 miljoen ton plastic per jaar. Dat is ongeveer 475 keer het gewicht van de Eiffeltoren! In veel producten die we dagelijks gebruiken zit plastic verwerkt: van verpakkingen tot auto-onderdelen en van speelgoed tot regenkleding. Maar wat is plastic precies en is het veilig? Hoe zit het met het recyclen van dit materiaal?
Deze pagina
Wat is kunststof?
Plastic is een algemene term voor plastic materialen gemaakt van olie, aardgas en planten. Kunststof bestaat uit polymeren; lange moleculen die altijd uit dezelfde bouwstenen bestaan. Er zijn zeven hoofdsoorten kunststof, waarvan de eigenschappen afhangen van de lengte van het polymeer.
Het SPI Resin Identification Code-systeem somt deze zeven soorten op. Dit systeem bestaat uit een reeks symbolen die het type plastic polymeer identificeren. Het hoofddoel van deze plastic codes is om de verschillende polymeren zo goed mogelijk te scheiden voor een optimaal recyclingproces.
Nog een term die goed is om te weten: BPA of BPA vrij. BPA staat voor Bisfenol A. Deze chemische stof is een weekmaker die in veel soorten plastic producten zit. Als u te veel BPA binnenkrijgt, is dit schadelijk voor de vruchtbaarheid en kan het het hormonale systeem aantasten. Gelukkig zijn er strenge Europese regels voor het gebruik van bisfenol A in voedselverpakkingen.
Kunststof is niet altijd te vermijden en bovendien erg praktisch in gebruik. Probeer plastic zo slim mogelijk te gebruiken. Want hoewel het gebruik van plastic over het algemeen veilig is, is het niet altijd milieuvriendelijk. Kies dus bijvoorbeeld voor glas of RVS.Lees ook: 7 redenen om voor glas te kiezen.Of voor biologisch afbreekbaar bioplastic natuurlijk! Lees ons ook hierproduct van wegwerp tot wasbaaren gebruik minder plastic voor eenmalig gebruik.
plastic codes
Onderaan veel plastic producten zie je een driehoek met een cijfer en een afkorting. Dit zijn de 7 plastic codes die hierboven zijn genoemd. Om een echte kenner van plastic te worden, hebben we hieronder plastic codes verzameld met hun nummers en namen.
1
Code 1 - PET/PETE polyethyleentereftalaat
PET (ook wel PETE genoemd) is de afkorting van polyethyleentereftalaat. Deze naam ken je misschien al, want er worden water- en frisdrankflessen van gemaakt: de zogenaamde PET-flessen. Ook worden er saladebakjes, koekjestrays, olieblikken en allerlei verpakkingsmateriaal mee gemaakt. Dit plastic is veilig voor eenmalig gebruik.
Hergebruik is mogelijk, maar pas op met hoge temperaturen. Plastic kan een kleine hoeveelheid BPA afgeven. Daarom is het beter om die waterflessen die enige tijd aan de zon zijn blootgesteld, weg te gooien.
2
Code 2 - Polyethyleen met hoge dichtheid of HDPE
HDPE is de afkorting van High Density Polyethyleen. HDPE is een zeer sterke ondoorzichtige kunststofsoort die je bijvoorbeeld kunt herkennen in schoonmaakmiddelflessen, shampooflessen, ondoorzichtige sapflessen en plastic tasjes. Maar soms wordt er ook speelgoed van gemaakt. Polyethyleen met hoge dichtheid is veilig. Je kunt het ook veilig hergebruiken.
3
Code 3 - PVC-polyvinylchloraat
PVC staat voor polyvinylchloride. Dit is een kunststofsoort waar je wat voorzichtiger mee om moet gaan. Gelukkig is deze soort snel te herkennen aan de sterke geur. Denk aan de geur van luchtbedden en opblaasbare zwembaden.Maar ook in kleding en meubels is dit soort plastic terug te vinden.
Producten gemaakt van PVC zijn veilig bij normaal gebruik. Het kan echter verstandig zijn om pas gekochte PVC-producten uit de verpakking te halen en ze een paar dagen buiten of in een goed geventileerde ruimte te luchten. Hierdoor kunnen resterende vluchtige organische stoffen verdampen. U kunt er meer over lezen.Deze pagina van de Rijksoverheid.
4
Code 4 - Polyethyleen met lage dichtheid of LDPE
LDPE staat voor polyethyleen met lage dichtheid. LDPE kennen we vooral uit plastic zakken. Ook allerlei andere zachte verpakkingsproducten en zegels. LDPE is veilig in gebruik.
5
Code 5 – Polypropyleen of PP
PP-kunststof of pp5-kunststof is gemaakt van polypropyleen. Dit wordt ook wel de iets oudere naam polypropyleen genoemd. Het is een iets hardere kunststofsoort. Veel dienbladen, borden en broodtrommels zijn gemaakt van PP5 plastic. kijk naarduurzame versverpakkingen bij bol.comen controleer voor de zekerheiden code in de beschrijving. De meeste kunststof magnetrons zijn meestal ook van dit materiaal gemaakt. Volgens het laatste onderzoek is polypropyleen niet giftig. PP-kunststof kan ook goed worden gerecycled.
6
Code 6 – PS polystyreen
PS, oftewel polystyreen, bestaat in de vorm van schuim en in een harde variant. De bakjes waarin vlees of eieren worden verkocht zijn meestal gemaakt van polystyreen. Styrofoam is ook vaak polystyreen. Het kan ook worden gebruikt als isolatiemateriaal. Het voordeel van dit type kunststof is dat het goed bestand is tegen water en lang meegaat. Helaas is dit ook een nadeel, aangezien achtergelaten piepschuim lange tijd in de omgeving kan blijven rondzweven.
7
Code 7 - Overig
The Last of All Plastic Numbers kan gezien worden als de grote verzamelnaam voor alle plastic ‘anderen’. Het lastige is dat biologisch afbreekbaar plastic een paar jaar geleden ook in deze categorie viel. Jammer, want biologisch afbreekbaar plastic is meestal een goede optie. Helaas zijn de andere kunststoffen met deze code slechter. Van polycarbonaat is bijvoorbeeld bekend dat het weekmakers "uitloogt". Dus: als een artikel deze code bevat en het is geen biologisch plastic, dan kun je dat beter vermijden.
recyclen en bioplastic
Plastic is over het algemeen goed te recyclen. Als het plastic niet gescheiden wordt van het restafval, wordt het verbrand. Aangezien de meeste kunststoffen bij verbranding giftig zijn, is verbranding schadelijk voor het milieu.
Daarom neemt de vraag naar kunststoffen die minder milieuschade veroorzaken toe. Een van deze nieuwe soorten is bioplastic. Bioplastic bestaat (soms voor een deel) uit plantaardig materiaal in plaats van aardolie. Een van de mogelijke grondstoffen voor bioplastics is maïszetmeel, maar ook suikerriet of algen kunnen hiervoor gebruikt worden. Biologisch afbreekbaar bioplastic mag in de biobak mitszaailing-logovanOK-compost-logovolharden. In alle andere gevallen moet het bioplastic ook gewoon bij het restafval.
Maar let op: de term bioplastic wil niet zeggen dat de stof niet schadelijk is voor het milieu. Niet biologisch afbreekbaar bioplastic is chemisch identiek aan "gewone" plastics en is dus net zo schadelijk als het in het milieu terecht komt.
Het onderscheid tussen afbreekbare en niet-afbreekbare kunststoffen is niet voor alle consumenten duidelijk. Daardoor belandt nu regelmatig niet-afbreekbaar plastic bij het GFT-afval,verslag doen vanafvalverwerkende bedrijven. Dit is erg vervuilend voor het milieu. Gelukkig geven de meeste bioplastic producten aan of ze biologisch afbreekbaar zijn.
microplastics
Microplastics zijn kleine plastic deeltjes van niet groter dan 5 millimeter. Ze komen op grote schaal voor in het milieu, maar de risico's die eraan verbonden zijn, zijn nog onbekend. De meeste microplastics komen via allerlei bronnen en routes in zee terecht.door de wasmachine, bijvoorbeeld. Ze zijn slecht oplosbaar in water en niet afbreekbaar. Ze worden ook steeds vaker via de omgeving bij dieren en mensen aangetroffen.Zo zitten er microplastics in mosselen en vis, die we dan weer opeten. In overeenstemming metrecent onderzoek zijn de effecten van microplastics op de gezondheid nog onbekenden er is meer onderzoek nodig.
recent onderzoektoonde dat aandeze kleine plastic deeltjes drijven in de menselijke bloedbaan. Dat mensen microplastics via voedsel en water kunnen binnenkrijgen, is al eerder aangetoond, maar in bloed was dat veel moeilijker aan te tonen. Polyethyleentereftalaat (PET), polyethyleen en styreenpolymeren waren de meest voorkomende soorten plastic die in bloedmonsters werden aangetroffen. Volgens de onderzoekers komen de deeltjes waarschijnlijk ons lichaam binnen via inslikken of inademen. Over de gevolgen zeggen de onderzoekers het volgende: "De exacte tijdsduur dat plastic deeltjes in de bloedbaan blijven, evenals het lot van deze deeltjes in het menselijk lichaam, is op dit moment onbekend." Hoewel de (langetermijn)gevolgen nog niet bekend zijn, is vervolgonderzoek belangrijk.
We kunnen nog niet met zekerheid zeggen wat de effecten zijn, maar enkele tips om microplastics te vermijden:
- Kom niet te dicht bij drukke wegen.
- Houd je huis zoveel mogelijk schoon en stofvrij.
- Wees voorzichtig met het eten van schelpdieren, zoals mosselen, die bevatten over het algemeen een relatief hoge concentratie microplastics.
- Beperk het gebruik van plastic in huis. Zoals hierboven weergegeven, zijn de meeste plastic vormen veilig in gebruik. Maar er kan altijd een vorm van slijtage zijn die microplastics veroorzaakt. Bijvoorbeeld door zonlicht, warm water of gewoon veelvuldig gebruik.
- Vermijd microplastics in je verzorgingsproducten. is sinds kortdeze app gelanceerdwaarmee je kunt zien of er microplastics in je verzorgingsproducten zitten.
In Nederland is ontbindend plastic afval de grootste bron van microplastics, gevolgd door autobanden, verf, pellets en kleding. De microplastics die in de oceanen worden aangetroffen, zijn vrijwel nooit afkomstig van Nederlandse consumenten. Dit komt doordat Nederland een goed ontwikkeld afval- en recyclingsysteem heeft. Nederlandse visnetten en boten zijn echter een bron van microplastics in de oceaan.
